“Ey misafirimiz,
eğer bizi ziyaret etseydin,
biz misafir olurduk, siz ise evin sahibi..”

Muhammed Diyab İbrahim El Masri (Ebu Halid) veya en yaygın bilinen adıyla Muhammed Deyf (Misafir): Gölgelerden direnişe liderlik eden, milyonlarca kişi tarafından adı haykırılan, fakat kendisi hakkında çok az şey bilinen bir komutan. Ancak bunun bir önemi yoktu. Önemli olan, direnişin gölgesi olması ve hayatını özgürlük mücadelesine adamasıydı. Ve Filistin halkı bunu çok iyi biliyordu..

1965’te Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta doğan Deyf, Gazze İslam Üniversitesi’nde okudu. Orada bulunduğu süre boyunca tiyatroya olan tutkusunun yanı sıra öğrenci ve insani yardım çalışmalarında aktifti. 1987’de 1. İntifada’ya da katılan Deyf, 1989’da işgal güçleri tarafından tutuklandı ve HAMAS’ın askeri kanadıyla çalışma suçlamasıyla 16 ay boyunca yargılanmadan esir tutuldu. 1990’da HAMAS’a katıldı.

Serbest bırakılması, siyonist işgalcilere karşı operasyonlar düzenlemeye başlayan Kassam Tugayları’nın yükselişiyle aynı zamana denk geldi. Deyf, Gazze’den birkaç Kassam lideriyle birlikte Batı Şeria’ya taşındı ve Kassam Tugayları’nın Batı Şeria biriminin kurulmasında öncü bir rol aldı. 1993’te İmad Akil suikastından sonra öne çıktı ve 1994’te Siyonist asker Nachshon Wachsman’ın yakalanması da dahil olmak üzere işgale karşı birkaç başarılı operasyona liderlik etti.

İsrail, Arafat’tan Muhammed Deyf’in tutuklanmasını talep etti fakat bu hiçbir zaman gerçekleşmedi. 2000 yılında işbirlikçi Filistin Yönetimi tarafından gözaltına alındı ancak 2. İntifada’nın patlak vermesinin ardından gözaltından kaçmayı başardı. Bu, HAMAS’ın Filistin’de yükselişi ve yeteneklerinin gelişiminde önemli bir dönüm noktası oldu.

Muhammed Deyf, 2002 yılında Kassam Tugayları’nın kurucusu Selah Şehade’nin siyonist rejim tarafından şehit edilmesinin ardından Kassam Tugayları komutanlığı görevine getirildi. 2002’den 2005’e kadar işgalcilere karşı birçok operasyonu yönetti. Liderliği üstlendikten sonra askeri eğitim ve gelişim akademisi kurdu; bu akademi, işgalcilerin 2005 yılında Gazze’den çekilmesinin ardından ortaya çıktı. 2007 Filistin seçimlerinin El-Fetih tarafından kabullenilmemesinin ardından Gazze’de kurulan HAMAS otoritesini tesis etti. Bu süreçte işgalci İsrail, Gazze’yi her yerden ablukaya aldı.

Deyf, El-Kassam için sayısız stratejik başarıya imza atmıştır, en dikkat çekeni füze geliştirme alanındadır. Kassam Tugayları, onun komutası altında cephaneliğini modernize etti. Birkaç kilometre menzilli ilkel roketlerden, en güneyden kuzeye kadar işgal altındaki her Filistin şehrine ulaşabilen füzelere… En uzun menzilli füzenin adı ise Ayyash-250 idi; bu füze, adını şehit mühendis Yahya Ayyaş’tan alıyordu. 1996’da Ayyaş’ın şehit edilmesine karşılık Deyf’in komutasında çok sayıda eylem düzenlendi ve bu eylemler sonucunda onlarca işgal askeri öldürüldü.

Muhammed Deyf, nadiren medyada göründü, neredeyse hiç fotoğrafı yoktu. Gençlik yıllarından bilinen yalnızca iki fotoğrafı vardı, fakat son 20 yıldır yüzü hiçbir şekilde bilinmiyordu. Kamuoyu onu suretinin gölgesiyle bildi hep. Yayınlanan son görüntüsü, 7 Ekim 2023 sabahı Mescid-i Aksa Tufanı operasyonunu duyurduğunda oldu. Kara saldırısı sırasında ise işgal güçleri tarafından bulunan bir hard diskteki fotoğrafın ona ait olduğu iddia edildi. Bu iddia, Deyf’in şehadeti duyurulduğunda fotoğrafının yayınlanmasıyla birlikte doğrulanmış oldu..

İşgal tarafından 2001, 2002, 2003 ve 2006’da birer kez, 2014 ve 2021’de ikişer kez olmak üzere toplam yedi suikast girişiminden sağ kurtuldu. Yanıklar aldı, bir gözünü kaybetti, işgal iddialarına göre bir bacağını kaybetti ve kolundan yaralar aldı. Bu iddialar hiçbir zaman doğrulanmadı.

2014 yılında, hayatına yönelik suikast girişiminde eşi Vidad Asfura, üç yaşındaki kızı Sare ve yedi aylık oğlu Ali öldürüldü. Yine de Muhammed Deyf direnişe bağlı kaldı.

2017’de Hamas’ın Gazze’deki liderliğine getirilen Yahya Sinvar ile birlikte uyum içinde çalıştı. Her iki lider de işgal rejimini çok iyi tanıyor, zayıf yönlerini iyi analiz ediyordu. Direniş gruplarını Ortak Operasyon Odası altında bir araya getirmeleri ise bir diğer icraatlarıydı. Muhammed Deyf, 12 direniş grubunun yer aldığı Filistin Direniş Grupları Ortak Operasyon Odası’na da komuta ediyordu.

Muhammed Deyf, Gazze’de Filistin direnişinin temellerini derinlere atarak Emperyalizme kafa tuttu. Vietnam ve Cezayir gibi tarihsel deneyimlerden aldığı dersle Gazze’yi işgalcilere mezar etti. Yahya Sinvar ile birlikte tasarladığı ve yönettiği, “Düşmanın hesap vermeden başıboş koşma zamanının bittiğini anlaması için tüm bunlara bir son vermeye karar verdik” diyerek ilan ettiği Aksa Tufanı Harekatı ile tüm dünyayı Gazze’ye kilitledi.

Deyf, işgalci İsrail’in başlattığı soykırım savaşına karşı, askerleriyle birlikte Gazze’de Filistin halkı için savaşarak hayatını kaybetti. Binlercesi gibi Filistin için yaşadı. Tüm Filistin’in askeri önderi konumuna ulaştı. Halk onu hem başkomutan hem de babaları gibi bildi ve yürekten sevdi. Yaşamında, onun önderliğindeki Kassam Tugayları ordulaştı ve o, tarihe Filistin 1. Genelkurmay Başkanı olarak geçti.

Yüzünü halka hiç göstermemesine rağmen Deyf, direnişteki en sevilen ve saygı duyulan figürlerden biri haline geldi. Farklı ülkelerden ve geçmişlerden insanlar, temsil ettiği Filistin direnişi için ona bağlılık yemini ettiler.

“Kılıca yönel kılıcı kuşan, biz Muhammed Deyf’in halkıyız!”

1990’lı yıllarda işgal istihbaratına takılmamak için her gece farklı bir evde kalan Ebu Halid, bu nedenle “misafir” anlamına gelen Deyf lakabıyla anılmaya başlandı. İşgalciler onu öldürmekle tehdit etti. İnsanlar ise şöyle cevap verdi: “Evlerimiz sizindir.”

Muhammed Deyf’in yaşamı Filistin direnişinin kendisiydi: Yaşamı halktan, halk için.
Şan olsun Direniş’in gölgesine ve Direniş sloganları atıldıkça varlığını sürdüren Muhammed Deyf’e.
HAMAS liderlerinden şehit Yahya Sinvar’ın dediği gibi: “Kılıca yönel, kılıcı kuşan. Biz Muhammed Deyf’in adamlarıyız..”

Ebu Halid; her evin, her kalbin misafiri, efendisi…

Hasan Selim Sabah

*Bu yazı Emre Orman’ın katkılarıyla okurlara sunulmuştur.